18 maja 2023 roku odbyła się interdyscyplinarna konferencja naukowa pt.: „Kierunek Nauka: Osiągnięcia laureatów programów NAWA” organizowana przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej oraz Szkołę Główną Handlową w Warszawie. Celem wydarzenia było przedstawienie najnowszych wyników badań osób, które skorzystały z oferty programów dla naukowców Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej.
Konferencję otworzyła Prorektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak, która podkreśliła wzrost znaczenia internacjonalizacji w rozwoju uczelni wyższych. Następnie list od Ministra Edukacji i Nauki, który objął wydarzenie honorowym patronatem, odczytał Dyrektor Gabinetu Ministra Radosław Brzózka. Doceniono rolę NAWA i polskich badaczy w szeroko pojętym procesie umiędzynarodowienia nauki. Gości konferencji powitał również Dyrektor NAWA, dr Dawid Kostecki. Dziękując współorganizatorom wydarzenia za współpracę przypomniał, że to właśnie NAWA pozostaje głównym partnerem naukowców, którzy ubiegają się o dofinansowanie swojej mobilności w celu prowadzenia międzynarodowych projektów badawczych. Internacjonalizacja w nauce kultywuje tętniący życiem ekosystem badawczy, ułatwia rozpowszechnianie wiedzy naukowej i przyspiesza postęp naukowy dla dobra całej ludzkości. – mówił dr Dawid Kostecki.
Kolejnym wystąpieniem był wspaniały wykład prof. dr hab. Krzysztofa Meissnera pt.: “Future of the Universe”, przedstawiający przyszłość wszechświata oraz człowieka we wszechświecie z perspektywy astronomii i wielu innych nauk ścisłych.
Po wykładzie odbyła się dyskusja panelowa, poprowadzona przez dr Zofię Sawicką, Zastępcę Dyrektora NAWA. W rozmowie wzięli udział: prof. Mickey Gjerris, profesor Wydziału Nauk Uniwersytetu w Kopenhadze, ekspert ds. etyki między człowiekiem a przyrodą; dr Dorota Szymborska, ekspertka etyki nowych technologii i dr Zuzanna Warso, dyrektorka ds. badań w fundacji Open Future, niezależna ekspertka Komisji Europejskiej ds. etyki badań i innowacji. Uczestnicy panelu położyli nacisk na to jak bardzo istotne jest zachowanie zasad etycznych podczas prowadzenia badań naukowych, odwołali się do pojęcia dobra jako kategorii rządzącej relacjami międzyludzkimi oraz podkreślili, jak ważne jest poszanowanie środowiska naturalnego niezależnie od narzędzi badawczych, które są stosowane, w tym sztucznej inteligencji.
Po sesji plenarnej uczestnicy konferencji mogli uczestniczyć w warsztatach z networkingu, poprowadzonych przez Ollego Bergmana, który pokazał techniki efektywnej komunikacji, jakie mogą przydać się naukowcom podczas konferencji czy seminariów.
Popołudniowa część konferencji składała się z trzech równoległych sesji tematycznych poświęconych:
- naukom humanistycznym i społecznym,
- naukom inżynieryjnym i technicznym oraz
- naukom przyrodniczym i medycznym.
Sesje te były okazją do przedstawienia wyników badań naukowych przez laureatów programów NAWA, a wszystkie charakteryzowała duża różnorodność tematów wynikająca z interdyscyplinarnych badań podejmowanych przez naukowców.
W pierwszej sesji dr Ewa Zawojska z Uniwersytetu Warszawskiego mówiła o tym, w jaki sposób można wycenić wartość wydarzeń kulturalnych, a profesor Lynne Bowker z Uniwersytetu w Ottawie przedstawiła zasadę działania i „uczenia się” sztucznej inteligencji oraz odniosła się do działania dostępnych w sieci aplikacji do tłumaczenia tekstów. Następnie słuchacze przenieśli się w świat bankowości elektronicznej oraz funkcjonowania zaawansowanych technik zarządzania finansami w największych globalnych bankach, o których opowiedziała prof. Aneta Hryckiewicz-Gontarczyk z Akademii Leona Koźmińskiego. Dr Dagmara Nikulin z Politechniki Gdańskiej przedstawiła determinanty podejmowania pracy na czarnym rynku w krajach Unii Europejskiej podkreślając, że wyniki badań wskazują bardziej czynniki społeczne niż finansowe. Profesor Liubov Zhvanko z Charkowskiego Państwowego Uniwersytetu Biotechnologii podzieliła się ze słuchaczami, jak ważni w historii Charkowa byli polscy architekci, dzięki którym wzniesiono wiele unikalnych w mieście budynków, z których część uległa częściowemu lub całkowitemu zniszczeniu w czasie trwającej wojny. Sesję zakończyła dr Renate Rutiku, reprezentująca Uniwersytet Jagielloński, ciekawym wystąpieniem o przebiegu świadomej percepcji wzrokowej.
Druga sesja tematyczna rozpoczęła się prezentacją o wpływie termomechanicznej obróbki wtórnej na właściwości nadstopów na bazie niklu wytwarzanych metodą laserowego druku 3D. Profesor Kirk Ziegler z USA zaprezentował wyniki badań nad kinetyką i transportem międzyfazowym na nanoskalowych interfejsach anodowanej miedzi. Przedstawiciel Uniwersytetu w Minho w Portugalii opowiedział o możliwościach wykorzystania sztucznej inteligencji w naukach inżynieryjnych na przykładzie zastosowania w przetwarzaniu polimerów. Dr Grzegorz Pasternak wskazał mikrobiologiczne ogniwa paliwowe jako innowacyjną generację bioreaktorów dla przemysłu i środowiska zasilanych bakteriami. Wnioskował, że nowej generacji reaktory mogą mieć zastosowanie w biosensorach środowiskowych, odzyskiwaniu surowców i energii elektrycznej ze ścieków, moczu i innego rodzaju odpadów, a także np. do odsalania wody morskiej. Sesję podsumował Siergey Ihnatov z Uniwersytetu Śląskiego prezentacją metody dynamicznych kolumn zastępczych wzmacniania gruntu pod budowę budynków i budowli.
Podczas trzeciej sesji tematycznej poświęconej naukom przyrodniczym i medycznym dr Tomasz Kościółek przedstawił problematykę wykorzystania informacji o strukturze białek i głębokiego uczenia się do funkcjonalnego opisywania mikrobiomu, dr Michał Brzozowski przybliżył zagadnienie wpływu ryb na biomasę zbiorników słodkowodnych z umiarkowanie twardą wodą na przykładzie badań prowadzonych w wybranych jeziorach w Niemczech. Dr Anna Ogonowska-Słodownik omówiła wyniki badań przeprowadzonych na dwóch grupach dzieci dotyczących skuteczności ćwiczeń w wodzie i na lądzie dla ich kondycji fizycznej po przebytym zakażeniu wirusem COVID-19, a dr Karolina Dudziak zaprezentowała wykorzystanie modelu słodkowodnej ryby, danio pręgowanego, z obniżoną odpornością (PDX) w spersonalizowanej medycynie nowotworów głowy i szyi. Na koniec pani Emily Chen przybliżyła znaczenie zbiorów muzealnych w nauce.
Warto podkreślić, że uczestnicy konferencji niezwykle pozytywnie ocenili możliwości finansowania jakie dają programy Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej w zakresie prowadzenia badań oraz działania NAWA wspierające mobilność akademicką.